Cúng đầy tháng bé trai là một trong những ngày lễ quan trọng đầu tiên trong đời của trẻ, với nguyện ý cảm ơn bề trên đã chở che cho hai mẹ con bình an và bé khỏe mạnh đến tròn 1 tháng tuổi. Hãy cùng Huggies theo dõi bài viết dưới đây để biết được cách cúng đầy tháng cho bé trai đầy đủ nghi thức.
Tham khảo thêm: Bé 1 tháng tuổi phát triển như thế nào?
Lễ đầy tháng là gì?
Sự tích của việc cúng đầy tháng cho bé trai
Khi nói về nguồn gốc của lễ cúng đầy tháng bé trai , ở mỗi nơi sẽ có những câu chuyện dân gian khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết đều là những câu chuyện về các Bà Mụ và Đức Ông – những người đã giúp nặn hình ra đứa trẻ và gửi đến cho gia đình.
Mỗi đứa trẻ được sinh ra đều do các vị Đại Tiên hay còn gọi là 12 Bà Mụ nặn ra. Mỗi Bà Mụ sẽ có trách nhiệm nặn ra một bộ phận cho đứa trẻ như mũi, mắt, chân, tay, tóc,… xấu hay đẹp cũng do Bà Mụ nặn ra. Chính vì thế, khi đứa trẻ đầy tháng thì ông bà, bố mẹ phải bày tiệc cúng Mụ để tạ ơn các Bà Mụ đã mang đứa trẻ đến với gia đình và cầu xin các Mụ ban cho đứa trẻ bình an và mọi điều may mắn tốt lành.
Tham khảo thêm:
Bảng chiều cao cân nặng chuẩn của trẻ theo từng tháng tuổi Sự phát triển của trẻ sơ sinh theo từng tháng tuổi
Theo dân gian, khi bé 1 tháng tuổi, bố mẹ phải bày tiệc cúng để tạ ơn các Bà Mụ (Nguồn: Sưu tầm)
Ý nghĩa việc cúng đầy tháng cho bé trai
Theo quan niệm dân gian, lễ cúng đầy tháng bé trai mang những ý nghĩa sau:
Bữa tiệc đánh dấu thời điểm bé tròn 1 tháng kể từ lúc sinh ra và kết thúc thời gian ở cữ của mẹ. Đây cũng là buổi lễ tạ ơn 12 Bà Mụ và Đức Ông đã nặn ra hình hài của đứa trẻ và theo dõi, phù hộ cho bé khỏe mạnh chào đời, bước qua ngưỡng 1 tháng tuổi. Bữa tiệc này cũng thay lời giới thiệu đứa trẻ đến tất cả thành viên trong họ hàng cũng như nhận lời cầu chúc tốt đẹp nhất từ mọi người.
Tham khảo thêm: Quá trình phát triển của trẻ sơ sinh mẹ nên biết
Dòng tã Huggies Tràm Trà Tự Nhiên giúp kháng khuẩn và làm dịu da bé (Nguồn: Huggies)
12 Bà Mụ (Mẹ Sanh) theo dân gian là ai?
Theo sự tích về cúng đầy tháng bé trai, 12 Bà Mụ là các thần giúp việc cho Ngọc Hoàng. Mỗi bà kiêm một việc trong sinh nở giáo dưỡng, cụ thể các Bà Mụ có tên như sau:
Trần Tứ Nương coi việc sinh đẻ . Vạn Tứ Nương coi việc thai nghén. Lâm Cửu Nương coi việc thụ thai. Lưu Thất Nương coi việc nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé. Lâm Nhất Nương coi việc chăm sóc bào thai. Lý Đại Nương coi việc chuyển dạ. Hứa Đại Nương coi việc khai hoa nở nhụy. Cao Tứ Nương coi việc ở cữ. Tăng Ngũ Nương coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh. Mã Ngũ Nương coi việc ẵm bồng con trẻ. Trúc Ngũ Nương coi việc giữ trẻ. Nguyễn Tam Nương coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.
Tham khảo thêm: Cách tăng sức đề kháng cho trẻ khỏe mạnh: Sữa, Thuốc, Thực phẩm
Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé trai và giờ cúng
Ngày sinh của bé được tính theo cả ngày Dương lịch lẫn ngày m lịch nhưng cách tính ngày lễ cúng đầy tháng bé trai thì được tính theo ngày m lịch. Ông bà xưa tính ngày cúng đầy tháng là “gái lùi hai, trai lùi một”, vì thế lễ cúng đầy tháng cho bé trai sẽ diễn ra vào ngày sinh thứ 29 của trẻ.
Ngoài ra, lễ cúng đầy tháng sẽ được thực hiện vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối. Tùy vào từng vùng miền mà giờ làm lễ cúng sẽ khác nhau như miền Bắc trước 12 giờ, miền Nam trước 9 giờ và miền Trung từ 9 – 17 giờ.
Hiện nay, có nhiều bố mẹ căn cứ vào lịch Dương để tổ chức lễ cúng đầy tháng cho con. Họ sẽ lấy ngày sinh Dương lịch làm mốc bà đúng ngày này tháng sau sẽ tổ tổ chức lễ đầy tháng cho con.
Cúng đầy tháng là buổi lễ tạ ơn 12 Bà Mụ và Đức Ông đã nặn ra hình hài của đứa trẻ (Nguồn: Sưu tầm)
Mâm cúng đầy tháng bé trai đơn giản nhất
Mâm cúng đầy tháng bé trai gồm những gì
Trên mâm cúng đầy tháng bé trái ngoài đồ cúng dành cho bàn thờ Phật, ông Địa, gia tiền thì lễ vật còn có:
1 con gà luộc, 3 tô chè lớn, 12 chén chè nhỏ, 13 đĩa xôi. Bộ tam sên gồm trứng luộc, thịt heo luộc, tôm hoặc cua luộc. 13 đôi hài, 13 miếng trầu cánh phượng, 13 nén vàng, 13 bộ váy áo đẹp. Trong đó, đĩa xôi, đôi hài, váy áo, miếng trầu và nén vàng phải giống nhau. Bên cạnh đó, 12 bộ có kích thước như nhau và 1 bộ có kích thước lớn hơn. Mâm ngũ quả, trà, rượu, hoa tươi, nhanh, đèn, nước, muối, gạo và 1 bộ đồ hình thế (ghi họ tên và ngày tháng năm sinh của đứa trẻ, sau khi cúng xong sẽ đốt để giải hạn cho bé).
Lễ vật cúng 12 Bà Mụ
Nghi thức cúng đầy tháng bé trai cũng bao gồm lễ cúng 12 Bà Mụ. Những lễ vật cần có trong mâm cúng bao gồm:
Đồ vàng mã: Những đôi hài màu xanh, váy áo màu xanh, nén vàng màu xanh. Trầu cau: Trầu têm cánh phượng, 12 miếng trầu với quả cau bổ tư và 1 miếng to hơn với cau nguyên quả. Đồ chơi trẻ em: Được làm bằng nhựa hoặc sành sứ. (Tham khảo thêm: Đồ chơi trẻ sơ sinh 1 tháng). Động vật: Cua, con ốc, tôm luộc chín hoặc để sống. Các loại động vật này phải có 12 con kích thước bằng nhau và 1 con kích thước to hơn. Phẩm oản: Chia thành 12 phần đều nhau và một phần nhiều hơn. Lễ mặn: Xôi, gà luộc, cơm, canh, món ăn, rượu trắng. Kẹo bánh: Chia thành 12 phần đều nhau và một phần nhiều hơn. Hương hoa: Nhang, lọ hoa nhiều màu, tiền vàng, nước.
Lễ vật cúng đầy tháng bé trai: cúng Đức Ông
Ngoài cúng 12 Bà Mụ thì trên mâm cúng đầy tháng bé trai còn có lễ vật cúng Đức Ông. Dưới đây là các lễ vật có trong mâm cúng:
1 con gà luộc tréo cánh, 1 tô chè lớn, 1 tô cháo lớn, 3 đĩa xôi lớn. 1 miếng thịt quay, trầu cau, rượu, đồ hàng mã và đĩa hoa quả với 5 loại quả bất kỳ.
Cách sắp xếp bàn cúng đầy tháng bé trai đơn giản
Khi sắp xếp lễ vật cúng đầy tháng bé trai, bố mẹ cần chia thành 2 mâm. Trong đó, bàn lớn bày lễ vật cúng 12 Bà Mụ và bàn nhỏ bày lễ vật cúng kính Đức Ông. Cách đặt mâm cúng đầy tháng luôn tuân theo nguyên tắc phía Đông đặt bình hòa, phía Tây đặt lễ vật và mâm trên cách mâm dưới không quá 10 phân.
Mâm cúng đầy tháng cho bé trai gồm gà luộc, xôi, chè, trầu cau,… (Nguồn: Sưu tầm)
Lễ cúng đầy tháng bé trai
Sau khi chuẩn bị xong mọi thứ, bố hoặc mẹ sẽ thắp 3 nén nhang rồi bế đứa trẻ ra trước bàn cúng và khấn theo bài khấn. Tùy mỗi địa phương mà văn khấn sẽ khác nhau nhưng thường bắt đầu bằng việc kính cẩn xưng danh 12 Bà Mụ, thần phật, ngày tháng cúng, tên 2 vợ chồng, tên con, lý do cúng, bày tỏ lòng biết ơn và lời cầu mong các bà Mụ phù hộ độ trì.
Bài cúng đầy tháng cho bé trai
Văn khấn cúng đầy tháng bé trai sẽ như sau: “Hôm nay, cháu bé tròn 1 tháng tuổi, gia đình chúng tôi bày mâm lễ vật này, cung thỉnh thập nhị mụ bà và tam đức ông trước về chứng minh nhận lễ sau. Tiếp tục phù trợ cho cháu mạnh tay, mạnh chân, mau lớn, hiền, ngoan, phù trợ cho gia đình an vui, hạnh phúc” .
Nghi thức đặt tên cho con trai
Sau khi khấn cúng lễ đầy tháng xong sẽ đến nghi thức đặt tên cho con trai. Người cúng sẽ khấn với tổ tiên tên họ đầy đủ của bé mà bố mẹ và gia đình đã chọn sẵn, sau đó gieo 2 đồng tiền lên đĩa.
Nếu một đồng tiền ngửa, một đồng tiền úp có nghĩa cái tên xin đặt cho con đã được tổ tiên chấp nhận. Trường hợp hai đồng tiền đều úp hoặc đều ngửa có nghĩa là tên bố mẹ đặt cho con không được tổ tiên chấp nhận, lúc này người cúng phải gieo lại quẻ.
Nếu sau ba lần gieo quẻ đều thất bại thì cha mẹ cần chọn lại tên khác cho bé. Kết thúc lễ cúng đầy tháng, mọi người trong gia đình sẽ gửi những lời chúc tốt đẹp, may mắn, lì xì cho bé trai và cùng nhau ăn uống sum vầy.
Xem thêm:
Đặt tên con trai, con gái hay, ý nghĩa 3000 Tên con gái 2022: đặt tên hay, đẹp, hợp tuổi bố mẹ, phong thủy
Nghi thức khai hoa
Ngoài nghi thức đặt tên cho con, ở một số địa phương còn có nghi thức khai hoa hay còn gọi là bắt miếng. Đứa trẻ sẽ được đặt giữa bàn hoặc nằm trên nôi bên cạnh mâm cúng đầy tháng. Sau đó, người cúng sẽ rót trà, thắp nhang để xin phép bắt miếng bằng cách bồng bé trên 1 tay và tay kia cầm một cành hoa quơ qua, quơ lại trên miệng bé, đồng thời nói những điều may mắn, tốt đẹp như:
Mở miệng ra cho có hoa, có bông. Mở miệng ra cho kẻ nhớ, người thương. Mở miệng ra cho có tiền, có bạc. Mở miệng ra cho bà con xóm giềng quý mến.
Những lưu ý khi cúng đầy tháng cho bé trai
Về nghi thức
Lễ vật cúng đầy tháng bé trai thường được sắp xếp trên 2 bàn, trong bố bàn lớn bày lễ vật cúng các bà Mụ và bàn nhỏ bày lễ vật cúng Đức Ông. Tất cả thành viên trong gia đình phải có mặt đầy đủ khi cúng đầy tháng cho đứa trẻ. Thời gian tốt nhất để thực hiện lễ cúng đầy tháng là vào lúc sáng sớm hoặc chiều.
Về đồ cúng
Lễ cúng đầy tháng bé trai thì nên chọn cúng gà trống luộc hoặc tùy theo vùng miền mà có thể cúng vịt đều được. Mâm ngũ quả nên lựa chọn 5 loại quả khác nhau, có màu sắc đẹp và không bị hư hỏng. Mâm ngũ quả của mỗi miền sẽ khác nhau, do đó mỗi gia đình sẽ biết cách chuẩn bị mâm ngũ quả sao cho phù hợp nhất. Hoa cúng đầy tháng của bé trai thì nên lựa chọn những loại hoa mang ý nghĩa may mắn, tốt lành như hoa cát tường, hoa ly,… Trong tiệc đầy tháng bé trai, bố mẹ có thể cúng xôi gấc với mong muốn cuộc đời của con sẽ hồng phát và đầy may mắn. Bố mẹ có thể lựa chọn chè đậu trắng để cúng đầy tháng cho bé trai. Loại chè này với ước mong con sẽ được thuận lợi và may mắn hơn trên con đường công danh sự nghiệp.
Tham khảo thêm:
Các tuần khủng hoảng Wonder Week của trẻ mẹ nên biết Các mũi tiêm phòng cho bé theo tháng mà mẹ cần theo dõi
Lễ đầy tháng là cột mốc quan trọng nên gia đình cần chú ý chuẩn bị kỹ lưỡng (Nguồn: Sưu tầm)
Trên đây là cách cúng đầy tháng bé trai đầy đủ nghi thức. Hy vọng, qua bài viết Huggies chia sẻ bố mẹ đã hiểu rõ hơn về phong tục cúng đầy tháng cũng như các lễ vật cần chuẩn bị cho mâm cúng đầy tháng bé trai. Mẹ có thắc mắc gì trong quá trình chăm sóc em bé hãy ghé ngay chuyên mục Chăm sóc bé và Góc chuyên gia của Huggies nhé!